Nie płać PCC przy zakupie nieruchomości! Sprawdź, czy możesz skorzystać ze zwolnienia

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) to opłata, którą nabywcy nieruchomości w Polsce często muszą uiścić. Standardowa stawka PCC wynosi 2% ceny nieruchomości i jest pobierana przez notariusza w momencie podpisywania aktu notarialnego. Następnie notariusz przekazuje pobraną kwotę do urzędu skarbowego. Jednak od 31 sierpnia 2023 roku weszły w życie przepisy, które wprowadzają istotne zwolnienie z tego podatku dla osób kupujących swoją pierwszą nieruchomość mieszkalną. Kto dokładnie może skorzystać z tego przywileju i jakie warunki należy spełnić?

Zwolnienie z PCC dla kupujących pierwszą nieruchomość

Od 31 sierpnia 2023 roku zwolnione z PCC są osoby fizyczne nabywające swoje pierwsze mieszkanie lub dom jednorodzinny. Przepisy wprowadzają konkretne warunki, które muszą zostać spełnione, aby skorzystać z tej ulgi.

Warunki zwolnienia

Aby nie płacić PCC, trzeba spełnić dwa kluczowe kryteria:

  1. przedmiotowe – zwolnienie dotyczy nabycia:
    • prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
    • prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
    • spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.
  2. podmiotowe – zwolnienie przysługuje osobie fizycznej lub osobom fizycznym, które w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie posiadały:
    • żadnego z wymienionych powyżej praw,
    • udziału w tych prawach, chyba że:
      • udział ten nie przekraczał 50% i
      • został nabyty w drodze dziedziczenia.

Przykłady zastosowania zwolnienia

  • przykład 1: pan Rafał kupuje swoje pierwsze mieszkanie. Nie posiada żadnej innej nieruchomości, dlatego może skorzystać ze zwolnienia z PCC.
  • przykład 2: pani Monika odziedziczyła 50% udziału w mieszkaniu po rodzicach i teraz chce kupić swoje pierwsze mieszkanie. Może skorzystać ze zwolnienia, ponieważ odziedziczony udział nie przekraczał 50%.
  • przykład 3: pan Marcin posiada 20% udziału w nieruchomości, który otrzymał w darowiźnie od rodziców. Teraz kupuje swoje pierwsze mieszkanie, ale nie może skorzystać ze zwolnienia, ponieważ jego udział nie pochodził z dziedziczenia.

Kiedy zwolnienie nie przysługuje?

Zwolnienie nie obowiązuje w przypadku zakupu drugiej nieruchomości, nawet jeśli pierwsza została nabyta w spadku i przekraczała 50% udziału. Nie obejmuje też nieruchomości, które zostały nabyte w darowiźnie lub zakupione w przeszłości, nawet jeśli zostały później sprzedane.

Procedura zwolnienia

Jeśli spełniasz warunki zwolnienia z PCC, podatek nie jest pobierany przez notariusza przy sporządzaniu aktu notarialnego. Oznacza to, że nie musisz składać żadnych deklaracji do urzędu skarbowego – formalności są załatwiane automatycznie. (źródło: poradnikprzedsiebiorcy.pl)


Inne przypadki zwolnienia z PCC przy zakupie nieruchomości

Oprócz zwolnienia dla osób kupujących swoje pierwsze mieszkanie istnieją inne okoliczności, w których nabywcy nieruchomości nie muszą płacić PCC.

1. Zakup nieruchomości na rynku pierwotnym

Jeśli kupujesz mieszkanie lub dom bezpośrednio od dewelopera lub innego podmiotu będącego podatnikiem VAT, transakcja ta podlega opodatkowaniu VAT, a nie PCC. Oznacza to, że PCC nie jest w ogóle naliczany.

2. Nabycie nieruchomości w drodze dziedziczenia lub darowizny

W przypadku dziedziczenia nieruchomości lub jej otrzymania w formie darowizny PCC nie obowiązuje, ponieważ taka transakcja podlega pod inny podatek – podatek od spadków i darowizn. Co więcej, najbliższa rodzina (tzw. grupa zerowa) może zostać całkowicie zwolniona z tego podatku.

3. Zakup nieruchomości rolnych przez rolników

Rolnicy mogą skorzystać ze zwolnienia z PCC przy nabyciu gruntów rolnych, jeśli zakupione grunty powiększą ich gospodarstwo do powierzchni nie większej niż 300 ha, a oni sami zobowiążą się do prowadzenia gospodarstwa przez co najmniej 5 lat od zakupu.

4. Nabycie nieruchomości w ramach programu Mieszkanie dla Młodych (MdM)

Osoby, które skorzystały z dofinansowania w ramach programu Mieszkanie dla Młodych (MdM), były zwolnione z PCC przy zakupie pierwszego mieszkania. Program ten zakończył się w 2018 roku, jednak dla osób, które zawarły transakcje w jego ramach, zwolnienie było nadal stosowane.

5. Zniesienie współwłasności nieruchomości

Jeżeli zniesienie współwłasności odbywa się bez spłat i dopłat, to nie podlega PCC. Jeśli jednak jeden z właścicieli musi spłacić pozostałych współwłaścicieli, podatek jest naliczany jedynie od kwoty spłaty.

6. Nabycie nieruchomości przez Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego

Zakup nieruchomości przez Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub organizacje pożytku publicznego na cele statutowe również jest zwolniony z PCC.


Podsumowanie

Podatek PCC nie musi być płacony w wielu sytuacjach. Najważniejsze zwolnienie dotyczy osób kupujących swoje pierwsze mieszkanie lub dom jednorodzinny, ale istnieje również wiele innych wyjątków. Osoby nabywające nieruchomości powinny dokładnie sprawdzić, czy mogą skorzystać ze zwolnienia, ponieważ pozwala to zaoszczędzić znaczne kwoty.

Masz pytania dotyczące zakupu nieruchomości i podatków? Skontaktuj się z nami! Chętnie pomożemy Ci przejść przez cały proces i rozwiejemy wszelkie wątpliwości.

Autor: Andrzej Wenzel – pośrednik nieruchomości

Formularz Kontaktowy

Umów się z nami na spotkanie

Administratorem danych osobowych jest Bydgoskie Centrum Nieruchomości Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Piotrowskiego 11, 85-098 Bydgoszcz (“Administrator”), z którym można się skontaktować przez adres biuro@bcn.nieruchomosci.pl… czytaj więcej